Verkopen verliesgevend bedrijf

Mogelijkheden en onmogelijkheden voor DGA bij het verkopen verliesgevend bedrijf

De impact van verlies op bedrijfsverkoop: wat bepaalt de waarde en de prijs van uw onderneming?

Stel u heeft het probleem dat de omzet van uw onderneming een significante daling heeft laten zien en de bedrijfsresultaten negatief zijn. Echter uw bedrijf heeft een goede naam in de markt, er is een uitstekend personeelsbestand, langdurige relaties met afnemers en een up-to-date machinepark. Welke mogelijkheden zijn er om een koper te vinden die een goede prijs voor uw bedrijf betaalt?

De definitie van deze waarde is: een onderneming is waard wat u er in de toekomst mee denkt te kunnen verdienen. Om inzicht in de waarde van een onderneming te krijgen, dienen de waardebepalende elementen van een onderneming te worden onderzocht.

Relatie waarde en prijs bij bedrijfsoverdracht

Hierbij wordt opgemerkt dat de waarde van een onderneming niet per definitie gelijk is aan de prijs die de koper kan en wil betalen. Deze verkoopprijs is verder afhankelijk van:

  • Aantal geïnteresseerde kopers;
  • Door de koper te realiseren synergievoordelen;
  • Beschikbaarheid van financiële middelen bij de koper;
  • Wens of noodzaak van de verkoper om de aandelen van de hand te doen.

De waarde van een onderneming wordt bepaald door de verdiencapaciteit in de toekomst

Deze definitie van de waarde van een onderneming steunt op drie elementen:

1. Opstellen prognose voor de toekomst

Prognoses vormen de basis voor een waardering. Dit komt doordat een koper de betaalde koopsom in de toekomst terug zal moeten gaan verdienen. Het uitgangspunt hierbij wordt normaal gesproken gevormd door in het verleden behaalde resultaten. Deze dienen zorgvuldig te worden bekeken. Om een goede prognose te kunnen maken is daarnaast kennis nodig van de markt waarin de onderneming opereert alsmede de strategie van de onderneming.

2. Vaststellen verdiencapaciteit

De verdiencapaciteit wordt niet uitgedrukt in netto winst maar in vrije geldstromen. De belangrijkste verschillen tussen netto winst en geldstromen betreffen afschrijvingen en investeringen in duurzame productiemiddelen en werkkapitaal. Vrije geldstromen zijn middelen die ter beschikking staan aan de verschaffers van eigen vermogen en vreemd vermogen en dus kunnen worden aangewend voor het betalen van rente, aflossingen en het uitkeren van dividend.

3. Terugverdienen geïnvesteerd kapitaal

Verschaffers van eigen vermogen zullen een vergoeding vragen voor het risico dat zij lopen door te investeren in een onderneming. Deze vergoeding geeft feitelijk weer in hoeveel jaren de investeerder zijn investering wil terugverdienen.

Wat is de impact van verlies op de verkoopvoorwaarden?

Als een onderneming negatieve vrije geldstromen genereert, dan dient de vraag zich aan, of en zo ja wanneer, die onderneming hier weer bovenop komt. Een goede onderbouwing van de “turn around” is cruciaal. Een onderneming die negatieve geldstromen genereert in de toekomst heeft volgens de discounted cash flow methode geen waarde.

Mogelijkheden bedrijfsverkoop bij dreigend failissement

Als een onderneming negatieve geldstromen heeft gerealiseerd dan zijn er globaal vier mogelijkheden:

1. Nu verkopen en genoegen nemen met een lagere verkoopprijs;
2. Verkopen van een deel van de aandelen of resultaatafhankelijke betaling;
3. De verkoop een aantal jaren doorschuiven indien mogelijk;
4. Liquidatie/doorstart (wordt niet behandeld).

Nu verkopen en genoegen nemen met een lagere verkoopprijs

Waarom kopers toch een onderneming willen overnemen die negatieve geldstromen heeft gerealiseerd, kan verschillend zijn. Zo kan een koper, door zijn kennis van de branche, over een magere periode heen kijken. Ook kan een koper goede inschattingen maken van de waarde van een “brand-name” en vervolgens de verliezen verdisconteren met zijn huidige winstgevende activiteiten.

Belangrijke voorwaarde om ondanks huidige negatieve geldstromen toch te kunnen verkopen blijft. Met enige zekerheid moet kunnen worden aangetoond, waarom in de toekomst weer positieve vrije geldstromen kunnen worden gerealiseerd. Dit kan bijvoorbeeld blijken uit orderportefeuilles, businessplannen en marktonderzoek.

Ook kunnen synergievoordelen een belangrijke reden zijn om een slecht presterende onderneming over te nemen. Denk bijvoorbeeld aan het bereiken van een hogere bezettingsgraad of samenvoegen van back-office afdelingen.

Verkopen van een deel van de aandelen of resultaatafhankelijke betaling

Een andere mogelijkheid is het verkopen van een minderheidsbelang.

1. Direct een deel van de aandelen verkopen, waarbij afspraken worden gemaakt over een overdracht van de overige aandelen op een vastgesteld moment in de toekomst. Hierbij kan gedacht worden aan een zogenaamde management buy-in kandidaat. Dit is meestal een ervaren manager met ambities om als ondernemer aan de slag te gaan. Een dergelijke kandidaat beschikt vaak niet over veel vermogen, waardoor de overname van een minderheidspakket voor beide partijen een zeer goede tussenoplossing kan zijn.

Het is gebruikelijk om bij de overdracht van het eerste deel van de aandelen afspraken te maken over de voorwaarden voor overdracht van de resterende aandelen. Er kan een waarderingsmethode worden afgesproken maar er kan ook een optie koop overeen worden gekomen tegen vooraf vastgestelde voorwaarden. Een bijkomend voordeel van deze handelswijze is dat de kopende MBI-kandidaat inmiddels enige jaren ervaring binnen de onderneming heeft. Dit verhoogt de kans op het aantrekken van financiering.

2. Een volledige overdracht van de aandelen, waarbij de koopsom bestaat uit een basiskoopsom en variabele beloning die afhankelijk wordt gesteld van toekomstige resultaten. Het strekt tot aanbeveling om deze afspraken te baseren op financiële parameters zoals bijvoorbeeld omzet of brutomarge in plaats van nettowinst. Immers naarmate op een hoger niveau in de winst- en verliesrekening variabele resultaat-afhankelijke afspraken worden gemaakt, dan neemt de subjectiviteit van de vaststelling van deze beloning af.

Een nadeel van directe verkoop met uitgestelde variabele betaling is dat dit in de toekomst tot discussies tussen koper en verkoper kan leiden.

Bedrijfsoverdracht een aantal jaren doorschuiven

De verkoop een aantal jaren doorschuiven is een derde mogelijkheid om toch een acceptabele verkoopopbrengst te realiseren bij een slecht renderende onderneming. Wederom is het dan belangrijk dat er goede toekomstperspectieven zijn en dat met enige zekerheid kan worden onderbouwd dat de onderneming in de toekomst positieve geldstromen zal realiseren.

Als voor deze optie wordt gekozen/kan worden gekozen dan biedt dit de mogelijkheid om de verwachte positieve geldstromen ook daadwerkelijk te realiseren. Tevens kan de onderneming “verkoopklaar” worden gemaakt. Het verkoopklaar maken van een onderneming is uitgebreid toegelicht in het artikel, zie: Bedrijfswaardering: hoe uw bedrijfswaarde bepalen en verhogen?

Belangrijke aandachtsgebieden bij het verkoopklaar maken van een onderneming betreffen onder meer:

  • de afhankelijkheid van de directeur-grootaandeelhouder beperken;
  • de optimale fiscale en juridische structuur opzetten;
  • de afhankelijkheid van één belangrijke leverancier en of klant terugbrengen.

Voordelen bij uitgestelde verkoop van de onderneming:

  • de verkoopopbrengst is mogelijk hoger;
  • verkoper kan potentiële kandidaten goed inventariseren.

Nadelen bij uitgestelde verkoop van de onderneming:

  • de onderneming kan ook failleren waardoor geen verkoopopbrengst resteert;
  • ondanks wens tot verkoop moet verkoper de “knop” geestelijk omzetten.

Voor informatie over de stappen van een verkooptraject verwijzen wij naar het artikel: Plan van aanpak bedrijfsverkoop.

Voor vragen of meer informatie kunt u ook het reactieformulier invullen.

Artikel downloaden

Uw naam (verplicht)

Bedrijf (verplicht)

E-mailadres (verplicht)

Telefoonnummer (verplicht)

Meer weten over dit onderwerp? Kijk dan op https://www.vanoers.nl/diensten/corporate-finance/